De magie van de geur van regen
Iedereen kent het: je loopt buiten en nog voordat de eerste druppels vallen, ruik je dat het gaat regenen. Het is een herkenbare, bijna geruststellende geur. Maar waarom ruikt regen eigenlijk zo lekker en hoe ontstaat die typische geur? Het antwoord zit verstopt in de bodem, in planten en zelfs in bliksem.
Wat is petrichor precies?
De officiële naam voor de geur van regen op droge grond is petrichor. Deze term is bedacht door twee Australische onderzoekers in de vorige eeuw. Zij zochten een woord voor die bijzondere, aardse geur die vrijkomt wanneer regen de droge bodem raakt. Petrichor is dus geen parfum, maar een combinatie van natuurlijke stoffen uit de omgeving.
De rol van oliën in de bodem
Planten scheiden in droge perioden oliën uit die in de grond terechtkomen. Deze oliën hechten zich aan zand en stenen. Wanneer het lang droog is, hopen ze zich op. Komt er vervolgens een regenbui, dan lost een deel van deze stoffen op in kleine waterdruppeltjes en komt er een mengsel van geuren vrij dat wij als prettig ervaren.
Geosmine: de herkenbare aardse toon
Naast de oliën speelt ook geosmine een belangrijke rol. Dit is een stof die wordt geproduceerd door bepaalde bacteriën in de grond. Wanneer de regendruppels op de bodem slaan, worden piepkleine druppeltjes met daarin geosmine de lucht in geslingerd. Onze neus is hier extreem gevoelig voor, waardoor we deze aardse, frisse geur al in heel lage concentraties kunnen waarnemen.
Waarom ruik je regen soms al van tevoren?
Soms lijkt het alsof je de regen al kunt ruiken terwijl het nog niet echt regent. Dat klopt vaak ook. Aan de voorkant van een bui kan de wind vochtige lucht en opgewaaide deeltjes vooruitblazen. Ook kunnen de eerste, nog nauwelijks voelbare spatten al genoeg zijn om geosmine en oliën los te maken. Je neus loopt dan als het ware voor op je ogen.
Ozongeur bij een onweersbui
Bij onweer speelt nog een tweede geur mee: ozon. Tijdens bliksemontladingen worden zuurstofmoleculen in de lucht omgezet in ozon. Dit geeft een wat scherpe, schone geur die sommigen vergelijken met de lucht na een elektrisch apparaat. In combinatie met petrichor ontstaat zo de typische ‘onweerslucht’ die veel mensen herkennen.
Waarom vinden we de geur van regen vaak zo prettig?
De geur van regen roept bij veel mensen een gevoel van rust op. Mogelijk heeft dat een praktische oorsprong: voor onze voorouders betekende regen water, leven en voedsel. Het zou dus kunnen dat onze hersenen die geur zijn gaan koppelen aan veiligheid. Daarnaast kan de geur herinneringen oproepen aan vakanties, wandelingen en zomerse buien, waardoor hij extra aangenaam wordt.
De volgende keer dat je buiten loopt en die eerste hint van regen ruikt, weet je dat je eigenlijk een complex mengsel van oliën, bacteriën en ozon waarneemt. Een klein natuurwonder, gewoon op een alledaagse dag.
