Wat veroorzaakt de geur van regen?
Veel mensen hebben het vast wel eens opgemerkt: een frisse, aangename geur die ontstaat direct na een regenbui, vooral na een droge periode. Maar wat veroorzaakt die geur precies? Het geheim ligt in een stof genaamd geosmine, die wordt geproduceerd door bepaalde bacteriën in de grond. Deze bacteriën, voornamelijk actinobacteriën, gedijen goed in droge omstandigheden.
De rol van geosmine
Geosmine is een organische verbinding die vrijkomt wanneer de bacteriën in de grond worden verstoord, bijvoorbeeld door regendruppels die op de aarde slaan. De vochtige omstandigheden activeren een proces waarin de geurige stof in de lucht wordt verspreid. Het resultaat is een frisse, aardachtige geur, die vaak als zeer aangenaam wordt ervaren.
De wetenschappelijke naam: petrichor
De specifieke geur van regen heeft zelfs een naam: petrichor. Deze term werd in de jaren 60 bedacht door twee Australische onderzoekers, Isabel Joy Bear en Richard Grenfell Thomas. Ze ontdekten dat die herkenbare geur niet alleen van geosmine komt, maar ook van oliën die door planten en bomen in de grond worden afgegeven. Tijdens droge perioden bouwen deze oliën zich op in de grond, waarna de regen ze vrijmaakt en de geur versterkt.
Waarom ruiken we het zo goed?
Onze neus is zeer gevoelig voor geosmine. Zelfs een extreem lage concentratie van deze stof in de lucht kan al door mensen worden waargenomen. Evolutiebiologen denken dat dit misschien een overblijfsel is van vroeger, toen onze voorouders afhankelijk waren van regen en water om te overleven. De geur van regen kon toen helpen om een waterbron te lokaliseren.
Waarom ruikt regen sterker na een lange droogte?
De intensiteit van de geur van regen hangt ook af van de lengte van de droge periode die eraan voorafgaat. Hoe langer de droogte, hoe meer geosmine en plantaardige oliën zich in de bodem ophopen. Wanneer het dan eindelijk regent, wordt de geur sterker en duidelijker. Dit verklaart waarom je regen na een droge zomer meestal veel intenser ruikt dan na een regenachtige dag in de herfst.
Regengeur over de hele wereld
Interessant is dat de geur van regen overal ter wereld relatief vergelijkbaar is. Dat komt omdat de bacteriën die geosmine produceren, bijna overal voorkomen, net als de oliën van planten. Toch kunnen lokale omstandigheden, zoals het soort bodem en vegetatie, de exacte nuances van de petrichorgeur een beetje veranderen.
De magie van een herkenbare geur
Hoewel wetenschappers het fenomeen inmiddels goed hebben onderzocht, blijft de geur van regen een prachtige herinnering aan de verbondenheid tussen mens en natuur. De volgende keer dat je regen ruikt na een droge periode, weet je nu precies wat er achter die bijzonder aangename geur schuilgaat.
