Wat gebeurt er als het net begint te regenen
Iedereen kent het: je zit binnen, het begint zachtjes te regenen en ineens komt er een heel herkenbare geur naar binnen. Veel mensen vinden die geur prettig en rustgevend, maar weinig mensen weten wat er precies gebeurt. De geur van regen is geen magie, maar een combinatie van natuurkunde, scheikunde en een beetje biologie.
Op het moment dat de eerste druppels vallen, raken ze de droge grond, bladeren, stenen en daken. Op al die oppervlakken liggen microscopisch kleine deeltjes stof, plantenresten, bacteriën en schimmels. Door de klap van de regendruppels komen die deeltjes los en worden ze als minuscule belletjes de lucht in geslingerd. Die belletjes barsten en verspreiden zo geurstoffen in de lucht die wij kunnen ruiken.
De rol van petrichor: geur van droge grond
De specifieke geur die je ruikt na een droge periode heeft zelfs een naam: petrichor. Dit woord wordt gebruikt om de geur van droge aarde te beschrijven wanneer er regen op valt. Die geur ontstaat grotendeels door oliën die door planten in de bodem terechtkomen tijdens droge periodes. De grond slaat die oliën als het ware op.
Als het eindelijk weer gaat regenen, lossen die oliën gedeeltelijk op in het water en worden kleine druppeltjes met daarin geurstoffen de lucht in gelanceerd. Je neus is daar opvallend gevoelig voor, waardoor je al bij een lichte bui een duidelijke geurbeleving kunt hebben. Vooral zandgrond en onverharde paden geven die typische, warme regenlucht.
Waarom regen in de stad anders ruikt dan in de natuur
In een bos of op het platteland ruik je vooral natuurlijke oliën en aarde. In de stad mengt de regen zich ook met uitlaatgassen, bandenrubber en stof van gebouwen en wegen. Daardoor kan regen in de stad soms zwaarder, scherper of zelfs wat muf ruiken. Toch herkennen veel mensen ook in de stad nog steeds iets van de vertrouwde petrichorgeur, zeker in parken, tuinen en langs groenstroken.
Geosmine: het aardse randje aan de regenlucht
Nog een belangrijke speler is geosmine, een stofje dat wordt aangemaakt door bepaalde bacteriën in de bodem. Geosmine geeft een diepe, aardse geur die je ook kunt herkennen bij verse bieten of natte grond. Als het regent, komt geosmine vrij en mengt het zich met de lucht. Je ruikt daardoor een frisse maar ook volle, aardse toon.
Ons reukvermogen is extreem gevoelig voor geosmine; we kunnen het al in hele lage concentraties waarnemen. Dat verklaart waarom de lucht na een buitje soms ineens heel anders voelt, zelfs als het maar kort geregend heeft.
Waarom we de geur van regen vaak als prettig ervaren
Er is geen eenduidige verklaring waarom zoveel mensen regenlucht fijn vinden, maar er zijn een paar logische ideeën. Ten eerste is regen essentieel voor planten, dieren en mensen. De geur van regen kan onbewust gekoppeld zijn aan overleven en groei. Daarnaast zorgt regen vaak voor afkoeling op warme dagen en spoelt het stof en pollen uit de lucht, waardoor je letterlijk makkelijker kunt ademen.
Ook speelt herinnering een rol. De geur van regen kan je meenemen naar vakanties, buitenspelen als kind of wandelingen in het bos. Die associaties maken de geur niet alleen interessant, maar ook emotioneel waardevol. Zo wordt een simpel buitje ineens een klein dagelijks moment om even bewust van te genieten.
