Waar komt de uitdrukking vandaan?
De uitdrukking ‘de kool en de geit sparen’ is een ouder Nederlands gezegde dat al eeuwenlang wordt gebruikt. Het betekent dat iemand probeert om in een conflict of lastige situatie beide partijen tevreden te houden, zonder echt een keuze te maken. De oorsprong van dit gezegde ligt vermoedelijk in boerengemeenschappen, waar het letterlijk slaan op de situatie waarin men én het vee (de geit) én het gewas (de kool) probeerde te behouden, zelfs als dat moeilijk was.
Wat betekent het precies?
Als je hoort dat iemand ‘de kool en de geit wil sparen’, wordt daarmee meestal bedoeld dat diegene iedereen een beetje tevreden probeert te houden. Het gaat hierbij vaak om iemand die conflicten uit de weg wil gaan of die geen partij durft te kiezen. Het nadeel hiervan is dat het probleem daarmee vaak niet echt wordt opgelost, en beide partijen uiteindelijk ontevreden kunnen blijven. Toch kan het in sommige situaties handig zijn om diplomatiek te werk te gaan.
Wanneer gebruik je deze uitdrukking?
Je kunt deze uitdrukking gebruiken in gesprekken waar sprake is van onduidelijkheid of besluiteloosheid. Bijvoorbeeld wanneer een manager in een bedrijf geen keuze maakt tussen twee tegengestelde plannen om niemand tegen zich in het harnas te jagen. Of wanneer in de politiek een compromis wordt gesloten dat eigenlijk niemand echt tevreden stelt. Het drukt uit dat er te veel rekening wordt gehouden met alle belangen tegelijk, zonder knopen door te hakken.
Voorbeeld uit het dagelijks leven
Stel je voor dat twee vrienden ruzie hebben en jij er tussenin staat. In plaats van partij te kiezen of het conflict te helpen oplossen, probeer je ze allebei te vriend te houden. Je zegt tegen de een dat hij misschien gelijk heeft, maar tegen de ander ook. In dat geval probeer jij dus ‘de kool en de geit te sparen’.
Waarom is het belangrijk om dit gezegde te kennen?
Het is handig om deze uitdrukking te begrijpen omdat hij vaak wordt gebruikt in zowel alledaagse gesprekken als in de media of literatuur. Bovendien zegt het iets over een bepaalde houding of manier van denken die veel voorkomt in onze samenleving: het vermijden van conflict, het vinden van een middenweg, zelfs als dat niet altijd leidt tot de beste uitkomst. Door deze uitdrukking te kennen kun je situaties beter duiden en communiceren over menselijke keuzes en hun gevolgen.
